Jeżeli kalkulator lub excel pokaże Państwu, że zakup instalacji fotowoltaicznej to świetny pomysł powstaje pytanie jaką. Niestety polski internet nie jest wiarygodnym źródłem wiedzy - każdy pisze pod siebie stąd niejednokrotnie powstają dylematy jaki sprzęt wybrać. Polski rynek jest stosunkowo młody - konsumenci nie mają doświadczenia - nie są w stanie wybrać sprzętu dla siebie tak jak komputera czy telewizora i w dużej części polegają na "opowieściach" handlowców i tego co wyczytają w internecie. Należy zwrócić uwagę że jest stosunkowo niedużo klientów którzy posiadają instalację fotowoltaiczną długo stąd ta wiedza pantoflowa jeszcze nie funkcjonuje.
Postaramy się pomóc
Pierwszym elementem na który większość osób zwraca uwagę jest cena - w Polsce jest dużo taniego sprzętu pozostawiającego wiele do życzenia i nie mającego zbyt wielkich szans, żeby wytrzymać te 25-30 lat. Więc nie powinniśmy wybierać tylko ceną. Z drugiej strony po drugiej stronie barykady znajdują się firmy, które i te dobre i te złe sprzęty sprzedają drogo obiecując rzeczy które nie do końca mają znaczenie - ale ładnie brzmią.
Skupmy się najpierw na panelach - producent paneli powinien znajdować się na liście TIER1 ( nie jest to ranking - jest to weryfikacja ekonomiczna firmy ) po to aby mieć pewność dobrego partnera po stronie producenta. Panele powinny być odporne na degradację także sugerujemy wybór w najnowszej technologii N która jest odporna na degradację promieniami słonecznymi. Jeżeli montujemy na dachu powinniśmy też zainwestować w panele w technologii podwójnego szkła -ogranicza nam to do minimum zapłon paneli jednocześnie panele szklane są odporne na kolejny element degradujący czyli degradację indukowanym napięciem. Kolejna rzecz to serwis... panel musi być najlepiej z polskiej dystrybucji ( nie kupowany gdziekolwiek ) a najlepiej jakby miał polską gwarancję - obniżamy wtedy ryzyko kontaktu z producentem. Z ponad 10 letniego doświadczenia to jest to co sugerujemy.
Inwertery solarne - kolejny ważny element naszej instalacji - jej serce - nie działający nie pozwala na produkcję energii. Niestety te najbardziej w Polsce popularne to... te najtańsze mimo że nie jest to drogi element całego zestawu to jednak ważne aby w sposób prawidłowy wspólnie z panelami produkował nam energię elektryczną. Dla bezpieczeństwa pożarowego falownik powinien mieć funkcję AFCI ( gaszenie łuków elektrycznych ) oraz bez względu na to czy dziś kupujemy z magazynem energii czy bez powinien być hybrydowy lub z obsługą magazynów energii - które można dokupić w późniejszym czasie. Jeżeli chodzi o markę to marki globalne które na rynku znajdują się kilkanaście czy kilkadziesiąt lat.
System montażowy - tutaj nie chodźmy na skróty - musi byc odpowiednio dobrany oraz certyfikowany, zwłaszcza przy dzisiejszych anomaliach pogodowych
Zabezpieczenia - jedna z najważniejszych z punktu widzenia bezpieczeństwa rzeczy. Cała instalacja powinna być zabezpieczona zarówno po stronie prądu stałego jak i przemiennego. Powinna też posiadać wyłączniki nadprądowe i izolacyjne, uziemiona a przewody powinny być odpowiedniej grubości i dobrze dobrane.
Wykonawca - w Polsce ta branża nie podlega regulacjom - każdy może montować elektrownie słoneczne wystarczy kilka dni szkolenia... online. dlatego wykonawca to ktoś kto zamontował już tysiące małych, średnich i dużych instalacji i ma doświadczenie nie roczne ale przynajmniej 7-10 letnie. Wtedy mamy pewność że nasza instalacja zostanie zrobiona prawidłowo i bezpiecznie.
Rynek oczywiście jest rynkiem stąd sprzedaż tej energii jest niższa niż jej zakup, dodatkowo każdy prosument płaci za dystrybucję energii pobranej z sieci - depozytem możemy pokryć tylko energię czynną. Planowana nowelizacja ma zmniejszyć te różnice - energia wysłana do sieci ma być ze współczynnikiem 1.23 ( różnica w VAT ) i jak wyżej napisaliśmy ma być wybór między Rynkową Miesięczną Ceną a godzinową. Jak widzicie Państwo, że nie wygląda to dobrze jednakże - należy pamiętać, że część tej energii produkowanej przez instalację fotowoltaiczną zużyjemy na własne potrzeby ( autokonsumpcja ) a druga część obniży nam cenę kilowatogodziny o cenę sprzedaży energii. W tym modelu bez wsparcia rządu instalacja zwracać się będzie około 10-12 lat.
Ale to tyle niekoniecznie dobrych wiadomości. Z jednej strony mamy ciągle działający system wsparcia w postaci programu Mój Prąd gdzie nawet jeżeli są przerwy w działaniu to każdy kupujący ma prawo skorzystać a z drugiej strony łącząc wsparcie rządu i zwiększenie autokonsumpcji opłacalność rośnie skokowo - przy dobrym doborze jest to mniej niż 5 lat.
Jak zwiększyć autokonsumpcję - oczywiście można zamontować magazyn energii ale można też to zrobić "domowymi sposobami" korzystać z urządzeń, które nie wymagają naszej obecności w ciągu dnia - dla przykładu ciepła woda użytkowa podgrzewana w nocy grzana w ciągu dnia, klimatyzacja uruchamiana nie po przyjściu z pracy ale w ciągu dnia, pranie zamiast wieczorem w ciągu dnia, korzystanie z automatycznych robotów odkurzających, kosiarek w ciągu dnia. To wszystko ze standardowych 20% autokonsumpcji może nam zwiększyć nawet do 40-50%. Oczywiście najlepszym sposobem jest zakup magazynu energii do czego zachęcamy. Jeżeli połączysz zwiększenie autokonsumpcji z magazynem energii Twoja instalacja zwróci się w ciągu 3-5 lat.
Narosło wiele mitów na temat opłacalności w obecnych czasach instalacji fotowoltaicznej w domkach jednorodzinnych. Jak to w mitach część jest prawdą część jest fałszem. Naszym zadaniem jest wytłumaczenie Państwu zasady działania elektrowni słonecznej w dzisiejszych czasach tak aby zakup był świadomy i przemyślany.
Zacznijmy od ogólnej zasady działania. Panele fotowoltaiczne umieszczone na dachu lub gruncie przetwarzają energię z promieni słonecznych na prąd stały. Z prądu stałego jednakże żadne z naszych urządzeń nie korzysta, więc za pomocą inwertera solarnego zwanego potocznie falownikiem prąd stały jest zamieniany na prąd przemienny czyli taki, z którego korzystamy w gniazdku. Fizyka powoduje, że nasze urządzenia najpierw korzystają ze energii z fotowoltaiki a jeżeli potrzebne jest więcej mocy niedobór pobierany jest z gniazdka. Jeżeli instalacja fotowoltaiczna produkuje nam więcej mocy niż potrzebujemy to nadwyżka energii jest wysyłana za pomocą licznika dwukierunkowego w stronę sieci. To jest najprostsza część opisu...
W systemie prosumenckim który obowiązuję od 1 kwietnia 2022 roku nadwyżki są sprzedawane a pieniądze ze sprzedaży są trzymane na tak zwanym depozycie prosumenckim. Powstaje pytanie za ile są sprzedawane - tutaj niestety jednoznacznej odpowiedzi nie ma - jest to rynkowa cena energii elektrycznej do wyboru miesięczna lub godzinowa ( nowelizacja ustawy ma dać taki wybór )